Als scholiere, als student en als jongvolwassene moest ik op een vraag naar wat ik van iets vond, vaak antwoorden dat ik het niet wist. Ik had niet geleerd om me een mening te vormen. ‘Ik weet het niet’ moeten zeggen riep bij mij schaamte op, schaamte voor mijn ‘domheid’.
҉
Inmiddels weet ik dat hoe meer je leert en te weten komt, hoe meer ook het besef groeit dat je nog heel veel niet weet. Kennis roept vragen op. En voor elke mening vind je bewijs. In de huidige informatiemaatschappij is heel veel informatie beschikbaar, word daar maar eens wijs uit. Wat is waar, wat is waarheid? Er bestaan veel waarheden naast elkaar omdat we allemaal vanuit een andere eigen invalshoek naar iets kijken en ook onze eigen filters hebben waardoor we alleen maar dat deel zien dat we herkennen. Kortom, ieder heeft zijn eigen waarheid.
҉
De laatste jaren is de polarisatie toegenomen, of misschien was dat voorheen ook het geval, maar was ik me er niet bewust van. Het hebben van een mening is belangrijk, liefst een uitgesproken mening. Dan ben je te plaatsen in een hokje en is bekend waar jij voor staat. Je bent voor of tegen, je zit in het ene kamp of het andere kamp. Klaar voor de strijd, de barricaden op. Het doel om elkaar te vinden en de ruimte om naar elkaar te luisteren is er niet, we willen alleen de ander overtuigen van ons gelijk. Meestal in woorden, soms met geweld.
De nuance ontbreekt, voor twijfel is nauwelijks ruimte. Met twijfel trek je geen aandacht, twijfel sneeuwt onder in het mediageweld. Het brengt geen sensatie.
Met nuance onttrek je je aan de strijd, je stapt uit het strijdgewoel. Je blijft kalm terwijl het om je heen stormt. Je hoeft niemand te overtuigen, je belicht alleen de verschillende kanten als dat gevraagd wordt of wanneer jij dat nodig vindt.
Met nuance onttrek je je aan de strijd, je stapt uit het strijdgewoel. Je blijft kalm terwijl het om je heen stormt. Je hoeft niemand te overtuigen, je belicht alleen de verschillende kanten als dat gevraagd wordt of wanneer jij dat nodig vindt.
҉
Ik heb de natuurlijke neiging om altijd de andere kant te belichten als iemand iets beweert. Voor mij zijn er altijd 2 of meer kanten aan een zaak, afhankelijk van de invalshoek. Irritant voor de ander die verwacht instemming te krijgen. Ik ben het niet eens maar ook niet oneens, ik attendeer alleen op het feit dat je het ook anders kunt bekijken. Kan je je verplaatsen in de ander, heb je begrip voor een andere zienswijze? In mijn ogen is het nooit zo zwart-wit als het lijkt.
Ik heb geleerd om me een mening te vormen. Ik ben zelfs lange tijd gek geweest op discussies waarin ik gelijk wilde krijgen en het laatste woord willen hebben. Een leuk tijdverdrijf was het, dit spelen met woorden. Ik hecht geen waarde meer aan het gelijk krijgen, een ander mag het anders zien.
Ik ben het niet-weten juist steeds meer gaan waarderen. Waar ik vroeger zo’n moeite mee had -het ‘niet-weten’- zie ik nu als een waardevol iets. Je kunt niet alles weten. Hoe stelliger je ergens in bent, hoe meer je jezelf vastzet. Stelligheid -zo is het!- is vastgezette energie. Je hebt een standpunt, waarmee je jezelf in figuurlijke zin stil laat staan. Je bent standvastig en niet te bewegen. Je bent niet ontvankelijk voor andere geluiden, hoe redelijk ook. Je houdt je vast aan jouw stellige en zekere waarheid. Je zit vast in je eigen verhaal.
Je hebt je antwoorden en je vraag je niet meer af. Antwoorden zijn statisch, vragen zijn dynamisch en openend.
Ik ben het niet-weten juist steeds meer gaan waarderen. Waar ik vroeger zo’n moeite mee had -het ‘niet-weten’- zie ik nu als een waardevol iets. Je kunt niet alles weten. Hoe stelliger je ergens in bent, hoe meer je jezelf vastzet. Stelligheid -zo is het!- is vastgezette energie. Je hebt een standpunt, waarmee je jezelf in figuurlijke zin stil laat staan. Je bent standvastig en niet te bewegen. Je bent niet ontvankelijk voor andere geluiden, hoe redelijk ook. Je houdt je vast aan jouw stellige en zekere waarheid. Je zit vast in je eigen verhaal.
Je hebt je antwoorden en je vraag je niet meer af. Antwoorden zijn statisch, vragen zijn dynamisch en openend.
Als ik zelf ergens stellig over ben, merk ik tegenwoordig vrij snel dat het me niets brengt en de ander tegenover wie ik stellig ben, kan er al helemaal niets mee. Ik bereik de ander niet.
Als ik te maken heb met stelligheid bij een ander, ervaar ik een muur. Het maakt niet uit wat ik zeg, er is geen opening bij de ander. Langs elkaar heen praten is dan het enige wat nog mogelijk is of de conclusie trekken dat je uitgepraat bent.
.҉
Laat er weer twijfel zijn! Het niet weten. Twijfel biedt opening naar elkaar. Luisteren naar de ander, het wegen van een andere mening, het verplaatsen in een ander, het maakt je rijker als mens en als samenleving. Begrip voor de ander die in een ander verhaal leeft en een andere waarheid heeft omdat hij een andere achtergrond en andere ervaringen heeft. We zijn gelukkig niet allemaal hetzelfde en we hoeven het ook niet eens te worden. Als er maar ruimte is voor uitwisseling van ideeën en gedachten, ruimte voor het andere geluid, ruimte voor twijfel. Een goede afweging kan alleen gemaakt worden als de verschillende geluiden gehoord mogen worden en die openheid er is.
.҉
Laat er weer twijfel zijn! Het niet weten. Twijfel biedt opening naar elkaar. Luisteren naar de ander, het wegen van een andere mening, het verplaatsen in een ander, het maakt je rijker als mens en als samenleving. Begrip voor de ander die in een ander verhaal leeft en een andere waarheid heeft omdat hij een andere achtergrond en andere ervaringen heeft. We zijn gelukkig niet allemaal hetzelfde en we hoeven het ook niet eens te worden. Als er maar ruimte is voor uitwisseling van ideeën en gedachten, ruimte voor het andere geluid, ruimte voor twijfel. Een goede afweging kan alleen gemaakt worden als de verschillende geluiden gehoord mogen worden en die openheid er is.
҉
Er zijn altijd meerdere kanten aan een zaak. Sta er voor open.
Er zijn altijd meerdere kanten aan een zaak. Sta er voor open.