Zwarte Piet en leef je uit angst of uit liefde?
De Zwarte Pieten-discussie gaat maar door en tegelijkertijd treden de veranderingen geleidelijk op. De cijfers geven aan dat het percentage mensen dat zich niet meer kan vinden in Zwarte Piet groter wordt, al is het nog steeds een minderheid. De meeste veranderingen gaan geleidelijk, veranderen is een proces.
Leef je uit angst voor verandering of vanuit angst voor kwetsing of leef je uit liefde voor de medemens. Bij liefde voor de medemens hoort begrip en inlevingsvermogen.
De Zwarte Pieten-discussie wordt gedomineerd door uitersten die zich vastzetten in harde standpunten.
De ene groep houdt zich vast aan een traditie, waarbij niet afgevraagd wordt of de traditie altijd wel zo ingevuld is en wat voor gevoel de traditie oproept bij anderen. Deze groep houdt zich vast aan het vertrouwde, het moet blijven zoals het was, elke verandering doet afbreuk. Men is vergeten dat er al veranderingen hebben plaatsgevonden, de roe is bijvoorbeeld al lang verdwenen. Verandering wordt niet als plezierig ervaren, het wordt niet overwogen, kom niet aan ‘onze’ Zwarte Piet.
De andere groep vindt de traditie racistisch en wil dat Zwarte Piet onmiddellijk stopt. Zo gaat dat niet met tradities, dat kan niet ogenblikkelijk. Lang niet iedereen kan direct vanaf een afstand kijken naar een traditie waar hij in opgegroeid is. De traditie, dat ben je zelf, elke kritiek wordt persoonlijk opgevat. Bewustwording heeft tijd nodig.
Wanneer je vasthoudt aan een overtuiging, zoals beide groepen doen, dan is er geen discussie mogelijk. Standpunten worden uitgewisseld en ieder blijft bij zijn eigen standpunt. De barricaden zijn opgeworpen, daar komt niemand doorheen. Het is een strijd geworden, waar geen winnaar uit voort kan komen.
Er is echter ook een groep die begrip heeft voor beide standpunten. Hoe kom je tot begrip? Door vragen te stellen. Vragen stellen opent de energie en geeft ruimte. Standpunten en stellingen zetten de energie vast.
De volgende vragen heb ik aan mezelf gesteld:
Kan ik me voorstellen dat een gekleurde medemens Zwarte Piet als racistisch ervaart? Kan ik me voorstellen dat een blanke medemens uit het buitenland Zwarte Piet als racistisch beschouwt? Kan ik me voorstellen dat mensen een traditie ongewijzigd willen houden en omdat ze met die traditie opgegroeid zijn niet kunnen of willen zien dat anderen dat als racistisch ervaren?
Alle vragen kan ik bevestigend beantwoorden. Ik heb begrip voor beide partijen.
Ik ben opgegroeid met de traditie. Ik ben er bewust over na gaan denken en ik kan me nu voorstellen dat het door anderen als kwetsend wordt ervaren.
Ik weet dat de veranderingen plaats zullen vinden, het heeft alleen tijd nodig. Ik maak me er niet druk over, het komt vanzelf goed. Nu ik het van een afstand heb kunnen bekijken, heb ik moeite met Zwarte Piet, maar er valt mee te leven en ik ben geduldig 😊
Een heel ander verhaal, is het feit dat Sinterklaas en Zwarte Piet een kinderfeest wordt genoemd. Ik heb het nooit als feest ervaren. Ik vond het spannend en was onder de indruk. Van Zwarte Piet én van Sinterklaas. Wanneer wij met de lagere school naar zalen De Zon in Oosterwolde gingen voor de Sinterklaasviering, dan klopte mij het hart in de keel uit angst dat ik het podium opgeroepen zou worden omdat er iets in het Grote Boek van Sinterklaas zou staan. Ik was zo blij wanneer we de ‘viering’ achter de rug hadden. Er ging toch een soort dreiging vanuit al was ik een braaf en gehoorzaam kind.
Ik merk dat ook tegenwoordig (hele) kleine kinderen Zwarte Piet beangstigend vinden en onder de indruk zijn. Dan mogen ze nog zo vriendelijk lachen en pepernoten geven, de zwarte schmink blijft imponerend. Wat mij betreft is een vriendelijker uitstraling ook een argument om met Zwarte Piet te stoppen.